5 Bin Yıllık Karaz Kültürü Erzurum’da Yeniden Keşfediliyor
Erzurum Müzesi'nde Kadim Karaz Kültürü Sergisi
Erzurum Müzesi, Cumhuriyet’in 102. yılına özel düzenlenen "102 Sergi Projesi" kapsamında, 5 bin yıldan uzun bir geçmişe sahip olan Karaz kültürüne ait 159 eseri görücüye çıkarıyor. Sergi, Türkiye'nin çeşitli illerinden getirilen parçalarla zenginleştirilmiş durumda. Bu kültürel etkinlik, tarih meraklılarının büyük ilgisini çekiyor ve kültürün izlerini gün yüzüne çıkarıyor. Erzurum Arkeoloji Müdürü Hüsnü Genç ve arkeolog Doç. Dr. Gülşah Altunkaynak'ın küratörlüğünde gerçekleştirilen sergi, Karaz kültürünü ilk kez 1942’de tanıtan Hamit Zübeyir Koşay’a ithaf ediliyor.8 İlden Eserler Karaz Kültürüyle Buluşuyor
Sergide, Karaz kültürünün zengin tarihini gözler önüne seren eserler ilk kez ziyaretçilerle buluşuyor. Erzurum dahil olmak üzere kültürün etkili olduğu 8 ilden getirilen bu parçalar, serginin önemli bir zenginliğini oluşturuyor.
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Bülent Gönültaş’ın da içinde yer aldığı düzenleme komitesi, bu nadide eserlerin korunmasına ve tanıtılmasına büyük önem veriyor.
Aynı zamanda "Erzurum’un Karaz Kültürü ve Ötesi: Büyük ve Karmaşık Kültürel Bir Olgunun Anatomisi" konulu bir sempozyum organize edilerek, Karaz kültürü üzerine önemli sunumlar yapılıyor.
Karaz: Bölgenin En Eski Kültürü
Atatürk Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mehmet Işıklı, sergide yer alan eserlerin pişmiş toprak, kemik ve taştan oluştuğunu belirtiyor.Işıklı, Karaz kültürünün 5 bin 500 yıl önce Doğu Anadolu'da tarım ve hayvancılıkla uğraşan zengin kültürel materyaller üreten topluluklarına dayandığını ifade ediyor. Sergi, bu kültürün merkezi olan bölgedeki nadide eserleri bir araya getirerek, kültürel zenginliği gözler önüne seriyor. Restorasyon sonrası ilk kez sergilenen eserler, tarih severlere geçmişe dair değerli bilgiler sunuyor.
Karaz Kültürünün Yayılma Sahası
Karaz kültürü, Erken Tunç Çağı'na tarihlenen bir kültür olup, Sovyet arkeolog Boris Kuftin tarafından 1940 yılında tanımlanmıştır. Karaz kültürü, Geç Kalkolitik ve Tunç Çağları boyunca Doğu Anadolu, Transkafkasya, Azerbaycan ve Kuzeybatı İran gibi geniş bir alana yayılmıştır.Bu kültür, Türkiye topraklarındaki en zengin veriye sahiptir ve günümüzde Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan, Doğu Anadolu ve Kuzeybatı İran'ı kapsayan geniş bir coğrafyada etkili olmuştur.
Karaz Kültürünün Tarihe Işık Tutan Eserleri
Karaz kültürüne ait eserler, tarımla ve hayvancılıkla geçinen köy halklarının günlük yaşamına dair ipuçları veriyor. Bu eserler, o dönemde yaşayan toplumların ev yaşamı, kullandıkları kaplar, ölü gömme ritüelleri ve inanç sistemleri hakkında önemli bilgiler sunuyor. Sergide yer alan bu eserler, ziyaretçileri 5 bin 500 yıl öncesine götürerek, tarihin derinliklerinde bir yolculuğa çıkarıyor. .Kaynak: IHA