Merkez Bankası Başkanı Erkan: Enflasyonla Kararlı Bir Şekilde Mücadele Ediyoruz

Yüksek enflasyonla mücadele kararlılıkla devam ediyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, yılın dördüncü enflasyon raporu için bilgilendirme toplantısında konuştu.

Erkan “Dezenflasyon sürecinin 2024 yılının ikinci yarısında başlamasını öngörüyoruz. Parasal sıkılaştırmanın geniş çaplı etkileri zamana yayılmaktadır” dedi.

TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın açıklamaları şöyle: Görevimiz fiyat istikrarı amacıyla dezenflasyonun en kısa sürede tesis edilmesi ve enflasyonun tek haneye indirilmesidir. Tüm çalışmalara bu azim ve kararlılıkla devam ediyoruz.

Haziran ayında başlattığımız güçlü parasal sıkılaştırma ile enflasyonla kararlı bir şekilde mücadele ediyoruz. Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar tüm araçlarımızı kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz. Banka olarak görevimiz enflasyonu tek haneli rakamlara indirmek. İç talepten dengelenmeye ilişkin şimdiden bazı öncü sinyaller alıyoruz. Dezenflasyon sürecinin 2024 yılının ikinci yarısında başlamasını öngörüyoruz. Parasal sıkılaştırmanın geniş çaplı etkileri zamana yayılmaktadır. 2024 yıl sonu enflasyon beklentileri yüzde 40.9’dur. Bildiğiniz üzere ekim ayında anketin temsil gücünü artırmak amacıyla katılımcı listemizde kapsamlı revizyon gerçekleştirdik.

95 doları aşan petrol fiyatları yüksek oynaklık göstererek 90 dolar civarında seyretmeye devam ediyor. Petrol fiyatlarında kayda değer belirsizlik işaret ediliyor. Son dönemde gelişmekte olan ülkelerden portföy çıkışı gözlenmektedir. Tüm olumsuz şoklara rağmen ülkemizde finansman koşullarının dengeli seyrettiğini de olumlu bir gelişme olarak vurgulamak istiyorum. Enflasyondaki artışta büyük şokların bir arada gerçekleşmesi etkili olmuştur.

Enflasyonun yükselişinde temel belirleyici olan unsur talebin yapısı ve dengelenmesidir. Bu bağlamda talepteki güçlü seyir devam etmekte, bazı göstergelerde talepteki aşırılığın ortadan kalktığı gözlemlenmektedir. Eylül enflasyonu Ekim’deki yüksek frekanslı veriler ve tüm öncü göstergeler, söz konusu şokların enflasyona yansımasının büyük ölçüde tamamlandığına işaret etmektedir.

“ENFLASYON BEKLENTİLERİNDEKİ BOZULMA AYDAN AYA YAVAŞLADI”
Arz-talep dengesinde normalleşme kademeli şekilde başlamıştır. Talepteki aşırılık cari dengeye olumsuz yansımıştır. Hizmetlerdeki fiyat katılığı enflasyonu etkilemeyi sürdürecektir. Hizmet enflasyonunun son dönemde artan katılığında kiralar ön plana çıkmaktadır. Özellikle büyük şehirlerde kiralık ev ilanlarındaki fiyat artışlarında yavaşlama sinyalleri alıyoruz, ancak enflasyona yansıması zaman alacaktır. Enflasyon beklentilerindeki bozulma aydan aya yavaşlamıştır. Parasal sıkılaştırma süreci beklentilerin yeniden çıpalanmasını başlatacaktır. Tüketim talebinin dengelenmesi, parasal sıkılaştırma sürecinde TL tasarruf araçlarına olan talebin artırılmasıyla desteklenmektedir.

Enflasyon göstergeleri ana eğilimde gerilemeye işaret etmektedir. Ekim ayı öncü göstergeleri de aylık enflasyondaki gerilemenin devam edeceğine işaret etmektedir. Parasal sıkılaştırma süreci bütünsel bir anlayışla güçlendirilmektedir. Fazla likiditenin sterilizasyonu yoluyla miktarsal sıkılaştırma devam etmektedir. Bugünkü kararlarla ilave 350 milyar TL likiditenin daha sistemden çekilmesiyle toplam sterilizasyon 1 trilyon TL’nin üzerine çıkacaktır. Son 5 ayda makroihtiyati çerçevede belirgin bir sadeleştirme yapılmıştır. Bireysel kredi büyümesinde normalleşme başlamıştır. Piyasa faizleri, politika kararlarımız doğrultusunda gelişim göstermektedir. Ticari kredi kompozisyonu ihracat ve yatırım kredileri ile desteklenmektedir. Reeskont ve yatırım taahhütlü avans kredileri son 3 ayda ticari kredi kompozisyonuna önemli bir katkı sundu. KKM ve döviz mevduatı azalırken, TL mevduatı arttı. TL mevduatın toplam mevduat içindeki payı yaklaşık yüzde 5 arttı.

Rezervlerdeki artış devam ediyor. 20 Ekim itibarıyla rezervler 126 milyar doların üzerine çıktı.

İŞTE YENİ ENFLASYON TAHMİNLERİ
Enflasyonun 2023 yıl sonunda %65,0 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %58,0). Enflasyonun 2024 yıl sonunda %36,0 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %33,0).  Enflasyonun 2025 yıl sonunda %14,0 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %15,0). Enflasyonun, %70 olasılıkla 2023 yılı sonunda %62,68-, aralığında -orta noktası %65,0- gerçekleşeceğini öngörüyoruz (Önceki %54,0-62,0 aralığı ile %58,0). Enflasyonun, %70 olasılıkla 2024 yılı sonunda %30,42-, aralığında -orta noktası %36,0- gerçekleşeceğini öngörüyoruz (Önceki %28,0-38,0 aralığı ile %33,0).Haberin DevamıTahminlerimizi yukarı yönlü güncellemiş olsak da, dezenflasyonun başlama zamanı, hızı ve seyrinde bir değişiklik olmayacağını değerlendirmekteyiz.Enflasyonda geçici yükselişe şahit oluyoruz. Para politikasının enflasyon üzerindeki etkisi talebin yanında beklentiler, varlık fiyatları, krediler gibi çeşitli kanallar tarafından belirlenmektedir.Daha önceki politika metinlerimizde de belirttiğimiz üzere halen öngördüğümüz dezenflasyon ve istikrar sürecinden önceki geçiş dönemini yaşıyoruz. Geçiş döneminde enflasyonda geçici bir yükselişe şahit oluyoruz. Bu süreçte enflasyondaki düşüşün sürdürülebilir şekilde başlamasını sağlayacak zemini özenle hazırlıyoruz.

“2024 MAYIS AYINDA ENFLASYONDA TEPE NOKTASINI GÖRECEĞİZ”
Kasım ayında doğal gaz tüketiminin artması ile birlikte hanelerin bedelsiz kullanım sınırını aşacağını düşünüyoruz. Bu durum enflasyonda yukarı yönlü mekanik bir etki oluşturarak aylık enflasyonun kasım ayında geçici olarak yükselmesine sebep olacaktır.2024 yılı ocak ayında ise asgari ücret ayarlaması, fiyatları zaman bağlı belirlenen hizmet kalemlerindeki gelişmelerin ve otomatik vergi güncellemelerinin devreye girmesini bekliyoruz. 2024 Mayıs ayında ise doğal gaz kaynaklı baz etkileri ile yıllık enflasyonda tepe noktasının gerçekleşeceğini göreceğiz.

“ORTA VADEDE HEDEF YÜZDE 5”
Dezenflasyon en önemli önceliğimizdir, tesisinde mali politikaların bizim para politikalarımızda eşgüdümlü gitmesi de bunu desteklemektedir. Orta vadedeki hedefimizi yüzde 5’tir, güçlü bir şekilde tekrarlıyoruz. Aylık enflasyonun ana eğiliminde yavaş yavaş gerilemeyi görmeye başladık, ancak henüz enflasyonun görünümünde belirgin bir iyileşme diyecek kadar bir süre geçmedi, bunu söylemek için erken. Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırmayı güçlendirmeye devam edeceğiz. Enflasyonun Mayıs 2024’te yüzde 70-75 arasında zirve yapmasını öngörüyoruz.

“KRİPTO PARA DÜZENLEMESİ İÇİN ÇALIŞIYORUZ”
Asya yatırımcıları çok önemli, Kasım ortasından sonra gideceğiz. 2024 sonunda yüzde 36 sadece baz etkisiyle olacak iş değil, gerçekleşmesine destek olacak unsurlara baktığımızda sadece bir tane değil, birkaç tanesinin bir araya gelmesi. Yabancı yatırımcı ilgisinde bir değişim görmüyoruz, devam edeceğini düşünüyoruz. Parasal sıkılaştırmanın etkilerini görmemiz için zamana ihtiyacımız var. (Kripto düzenlemesi) SPK ile birlikte çalışıyoruz, çalışmalar devam ediyor. Belirgin bir iyileşme şu an görmüyoruz, ama öncü sinyaller alıyoruz, programın çalıştığına dair ilk emareler çıkmaya başladı.

YENİ BANKNOT BASILACAK MI?
500 TL banknotların çıkarılması gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır. Son dönemde sıkılaştırıcı para politikaların etkisiyle emisyon hacmi reel olarak azalmıştır, tahminlerin altında kalmıştır.