2025 AR-GE Bütçesi Yayımlandı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2025 yılı AR-GE bütçesine ilişkin ödenek ve harcamalar raporunu kamuoyuna duyurdu. Buna göre, 2024 yılında merkezi yönetim bütçesinden AR-GE için 178 milyar 580 milyon lira harcandı.

Bu harcamalar, merkezi yönetim bütçesinin yüzde 1,51’ine karşılık gelirken, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içerisindeki oranı yüzde 0,41 olarak hesaplandı. 2025 için merkezi yönetim bütçesinden AR-GE’ye tahsis edilen ödenek miktarı ise 236 milyar 262 milyon lira olarak belirlendi.

Üniversiteler AR-GE Fonlamasında Öncü

AR-GE harcamalarının sosyoekonomik hedeflere göre dağılımında, 2024 yılında en fazla kaynak yüzde 68,3 oranıyla üniversitelerin genel bilgi gelişimi amacıyla kullanıldığı dikkat çekiyor.

Endüstriyel üretim ve teknoloji alanı yüzde 9,3 ile ikinci sırada yer alırken, onu yüzde 5,2 ile diğer kaynaklardan finanse edilen genel bilgi gelişimi takip etti. 2025 yılı için öngörülen bütçede de üniversitelere ayrılan pay yüzde 69,5’e yükseltilerek, yine en yüksek bütçeye sahip olmaları planlanıyor.

Endüstriyel Üretim ve Teknolojiye Artan İlgi

Endüstriyel üretim ve teknoloji için ayrılan bütçe oranı 2025 yılında yüzde 7,9 olarak öngörülüyor. Bu oran, endüstriyel alanın ekonomik gelişimdeki öneminin artarak sürdüğünü gösteriyor. Tarım sektörü için ise yüzde 4,8 oranında bir bütçe ayrılması planlanırken, savunma sanayisi için bu oran yüzde 3,6 olarak belirlendi. Böylece, Türkiye’nin stratejik öncelikleri arasında endüstri ve savunmanın yer aldığı gözlemleniyor.

Uluslararası AR-GE Programları İçin Ayrılan Kaynaklar

2024 yılında uluslararası AR-GE programları için 1,03 milyar lira tahsis edildi. Bu bütçenin önemli bir kısmı, 461 milyon lira ile uluslararası AR-GE faaliyetleri yürüten kuruluşlara ayrıldı. Bunu ikili veya çok taraflı programlar ve Avrupa çapındaki programlar takip etti.

2025 yılı içinse uluslararası AR-GE programlarına ayrılan bütçe 1,17 milyar liraya yükseltildi; ikili ve çok taraflı programlara 500 milyon lira, uluslararası faaliyette bulunan kuruluşlara 475 milyon lira tahsis edilmesi planlanıyor.

Türkiye’nin Gelecek Vizyonunda AR-GE’nin Önemi

TÜİK tarafından açıklanan bütçe rakamları, Türkiye’nin AR-GE çalışmalarına verdiği önemin altını çiziyor. Üniversitelere ve yüksek teknoloji alanlarına yapılan yatırımlar, ülkenin bilim ve teknoloji alanında kendini geliştirme hedeflerini yansıtıyor. Ayrıca uluslararası işbirliklerine sağlanan artış, Türkiye’nin küresel AR-GE sahasında aktif bir oyuncu olma kararlılığını ortaya koyuyor. .

Kaynak: AA