İran’ın Nükleer Anlaşmada Yeni Dönemi

İran Dışişleri Bakanlığı, 2231 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararının resmen sona erdiğini açıkladı. Bu karar, İran’a nükleer programıyla ilgili uygulanan birçok kısıtlamayı içermekteydi.

Yapılan yazılı açıklamada, 2231 sayılı kararın 10 yıllık süresinin dolmasıyla birlikte, İran’ın nükleer programına dair kısıtlamaların sona erdiği ve bu çerçevede İran’ın nükleer dosyasının BM Güvenlik Konseyi gündeminden çıkarılması gerektiği ifade edildi.

Avrupa Ülkelerinin Tavrı ve İran’ın Tepkisi

İngiltere, Fransa ve Almanya gibi nükleer anlaşmanın Avrupalı tarafları, BM yaptırımlarını geri getirme konusunu gündeme taşıyor.

İran ise bu ülkelerin, yükümlülüklerini yerine getirmediğini ve BM Güvenlik Konseyi kararlarını yasadışı bir biçimde kullanmaya çalıştığını öne sürüyor. İran yetkilileri, Avrupa ülkelerinin yaptırımların geri dönüş sürecinin hukuki bir geçerliliği olmadığını savunuyor.

BM Yaptırımlarının Geri Getirilme Süreci

ABD’nin, İran ile yapılan 2015 tarihli nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilmesinin ardından, İngiltere, Fransa ve Almanya İran’a karşı “snapback” mekanizmasını devreye sokma kararı aldı. Bu süreç, Avrupalı devletlerin İran’a yönelik BM yaptırımlarını tekrar yürürlüğe koymayı hedefliyor. Ancak bu adım, İran tarafından büyük bir tepkiyle karşılandı ve Rusya ile Çin’in de desteğini aldı.

Rusya ve Çin’den Avrupalı Ülkelere Eleştiri

Rusya ve Çin, BM Güvenlik Konseyi’ne sundukları ortak bildiri ile Avrupalı ülkelerin bu adımının hukuki bir geçerliliğinin olmadığını dile getiriyor. Rusya ve Çin’e göre, Avrupalı ülkelerin bu mekanizmayı işletme kararı “mantıksız” ve hukuken geçersiz. Bu iki ülke, İran’a destek vererek uluslararası alanda yeni bir diplomatik hareket alanı oluşturmayı hedefliyor.

İran’ın Stratejisi ve Geleceği

İran, bu süreçte Avrupa’ya karşı adımlar atabileceğini belirtiyor.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, eğer yaptırımlar yeniden yürürlüğe girerse, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’ndan (NPT) çekilmeyi dahi düşünebileceklerini ifade etti. Bu durum, İran’ın nükleer programına yönelik uluslararası denetimlerin geleceğini daha da belirsiz hale getiriyor. .

Kaynak: AA