Zühtü Bey’in Unutulmuş Mirası

Cumhuriyet’in ilk yıllarında Erzurum’da önemli görevler üstlenmiş olan Zühtü Bey, uzun süredir unutulmuş bir figürdü. Araştırmacı Taner Özdemir, bu değerli devlet adamını yeniden keşfetmek için arşivlerde derinlemesine bir çalışma yürüttü.

1888 doğumlu ve 1964 yılında vefat etmiş olan Zühtü Bey, Osmanlı’dan Cumhuriyet dönemine önemli bir köprü görevi üstlenerek, adalet ve dürüstlük ilkeleriyle tanınmıştır. Özellikle halkla kurduğu güçlü iletişim, onu diğer idarecilerden ayıran en önemli özelliklerden biriydi.

İstiklal Madalyası ve Zühtü Bey

Zühtü Bey’in hikayesi, yıllarca arşivlerde sessizce bekleyen belgelerle yeniden gündeme taşındı.

Özellikle, ona verilen beyaz-yeşil şeritli İstiklal Madalyası’nın resmi tevcih belgesi, Zühtü Bey’in başarısını ve devletin ona olan minnettarlığını gözler önüne seriyor.

Koçgiri İsyanı’nın bastırılmasındaki etkili rolü, Erzurum’un yeniden yapılanmasındaki katkıları ve Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki idari başarıları, onun neden bu madalyaya layık görüldüğünü açıklıyor.

Kritik Bir Lider

Taner Özdemir’e göre, Zühtü Bey sadece bir vali değil, aynı zamanda doğudaki düzenin sağlanmasında kritik bir liderdi. Resmi belgelerde, onun Cumhuriyet yönetimi tarafından fedakâr bir idareci olarak görüldüğü açıkça belirtilmiştir.

Özellikle Erzurum’da kurduğu düzen ve Mustafa Kemal Paşa’yı karşılamadaki etkileyici duruşu, onun liderlik özelliklerini ve devlet terbiyesini gözler önüne seriyor.

Aktif Siyasi Yaşamı

Zühtü Bey’in Erzurum Valiliği sırasında şehre yaptığı katkılar, yalnızca idari başarılarla sınırlı değildi.

1924 yılında Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın Erzurum’a gelişinde şehri temsil eden kişi olarak, onun halkla olan kuvvetli bağlarını ve devlet terbiyesini sergiledi. Valilik görevinden sonra da milletvekili olarak siyasi kariyerine devam etti. Meclis tutanakları, milli birliğin korunması ve eğitim seferberliği gibi konularda yaptığı katkıları belgelemektedir.

Erzurum’un İdari Hafızası

Araştırma kapsamında, Zühtü Bey’in imzasını taşıyan belgeler ve milletvekilliği dönemine ait meclis tutanakları gün ışığına çıkarıldı.

“Erzurum’un İdari Hafızası” olarak adlandırılan bu belgeler, Zühtü Bey’in yalnızca Erzurum’da değil, ülke genelinde sağladığı katkıları da gözler önüne sermektedir. O, Cumhuriyet’in doğuda nasıl inşa edildiğini ve fedakâr idarecilerin emeğini anlamamız için önemli bir kaynak oluşturmaktadır. .

Kaynak: IHA