Tohum Gen Bankaları: Türkiye’nin Genetik Zenginliği

Türkiye, sadece tarımsal üretimini değil, aynı zamanda bitki örtüsünün genetik zenginliğini de koruma altına alıyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verilerine göre, ülke genelinde 4 bin 501 türe ait 122 bin 750 tohum örneği, tohum gen bankalarında dikkatlice saklanmakta. Bu bankalar, hububat türlerinden yabani bitkilere kadar geniş bir yelpazede bitki çeşitliliğini korumayı hedefliyor. Korunan genetik kaynaklar, doğadan, çiftçilerden ve çeşitli araştırma projelerinden elde edilerek saklanmakta.

İklim Değişikliği ve Salgınlara Karşı Genetik Koruma

Günümüzde iklim değişikliği ve salgın hastalıklar, tarımı ciddi şekilde tehdit ederken, bu tehditlerle başa çıkabilmek için yerel tohum çeşitleri büyük bir önem taşıyor. Türkiye’de yerel çeşitler sistematik bir şekilde toplanarak tescilleniyor ve tohum gen bankalarında saklanıyor.

2020-2022 yılları arasında, ülkenin farklı bölgelerinden toplanan 1537 yerel çeşit örneği, İzmir ve Ankara’daki Ulusal ve Türkiye Tohum Gen Bankalarında muhafaza altına alındı.

49 Tescilli Yerel Çeşit ve İyi Tarım Uygulamaları

Yapılan incelemeler sonucunda, ticari ve yerel tohum örnekleri ayrıştırılarak 49 çeşit tescil edildi. Bu çeşitler, mevcut genetik kaynakların sürdürülebilir şekilde kullanılması amaçlanarak, tarımda verimliliğin artırılması için zemin hazırlıyor.

İzmir’deki Ulusal Tohum Gen Bankası, 3 bin 99 türe ait 59 bin 150 tohum örneğini korurken; Ankara’daki Türkiye Tohum Gen Bankası ise 1402 türe ait 63 bin 600 tohum örneğini bünyesinde barındırıyor.

Gelecek Nesillere Aktarım ve Çiftçilerin Rolü

Ülkenin genetik kaynaklarının korunması, bilimsel araştırmalarda kullanılabilmesi ve geleceğe aktarılabilmesi için sürdürülen koruma çalışmaları, büyük önem taşıyor. Ayrıca, 18 arazi gen bankasında 107 türe ait 10 bin 108 canlı örnek muhafaza ediliyor.

Bakanlık, çiftçiler ve vatandaşlar tarafından yapılan 1000’in üzerindeki tohum bağışını da değerlendiriyor ve yerel çeşitlerin korunmasına katkı sağlıyor.

Doğal Süs Bitkileri ve Araştırma Enstitüleri

Araştırma enstitüleri, soğanlı ve yumrulu doğal süs bitkilerinin genetik çeşitliliğini de unutmuyor. 1000’e yakın türe ait yaklaşık 7 bin popülasyon bu enstitülerde yer alıyor.

Türkiye’nin bitkisel genetik kaynaklarına yönelik bu kapsamlı koruma çalışmaları, tarımda sürdürülebilirliğin sağlanması ve gelecek nesillerin güvenli gıda ihtiyaçlarını karşılama konusunda kritik bir rol üstleniyor. .

Kaynak: AA