İhracat Birim Değer Endeksi Artışta

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 Eylül ayına ilişkin dış ticaret endekslerini kamuoyuyla paylaştı. İhracat birim değer endeksi, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6 oranında artış gösterdi.

Özellikle gıda, içecek ve tütün kategorilerinde yüzde 11,1 oranında dikkat çekici bir artış yaşanırken, ham maddelerde (yakıt hariç) bu oran yüzde 6,9 oldu.

İmalat sanayisinde ise (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 5,8’lik bir yükselme görülürken, yakıtlar kategorisinde yüzde 7,1 oranında bir düşüş kaydedildi.

İhracat Miktar Endeksi Geriledi

İhracat miktar endeksi Eylül ayında yüzde 3 oranında geriledi.

Geçen yılın aynı dönemine göre gıda, içecek ve tütün ürünlerinde yüzde 11,9, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 1 ve imalat sanayisinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 3,1 oranında düşüşler gözlendi. Buna karşın, yakıtlar kategorisinde yüzde 28,9 gibi yüksek bir artış dikkat çekti. Bu veriler, ihracat miktarının bazı sektörlerde azalmaya devam ettiğini ancak yakıtlar kategorisinde önemli bir artış yaşandığını gösteriyor.

İthalat Birim Değer Endeksinde Değişiklikler

Eylül ayında ithalat birim değer endeksi, geçen yılın aynı ayına oranla yüzde 1,7 arttı. Gıda, içecek ve tütün ürünlerinde yüzde 10,2, imalat sanayisinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 2 oranında artış gözlemlendi. Buna karşılık, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 4,5 ve yakıtlarda yüzde 9,1 düşüşler kaydedildi. Bu durum, ithalat birim değer endeksinin bazı kategorilerde yükselirken, bazı kategorilerde azaldığını gösteriyor.

İthalat Miktar Endeksi Yükseldi

Aynı dönemde ithalat miktar endeksi yıllık bazda yüzde 6,9 oranında artış gösterdi.

Endeks, gıda, içecek ve tütünde yüzde 10,9, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 3,2, yakıtlarda yüzde 6,1, ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 3,5 oranında artış kaydetti. Bu veriler, ithalat miktarının genel olarak yükseldiğini ve her kategoride belirgin artışlar yaşandığını ortaya koyuyor.

Mevsim ve Takvim Etkileri Dikkate Alındığında

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre, ihracat miktar endeksi Ağustos’ta 152,2 iken Eylül’de yüzde 7,5 azalarak 140,9 seviyesine geriledi.

Takvim etkilerinden arındırılmış seride ise ihracat miktar endeksi, geçen yıl Eylül’de 151,8 iken bu yıl aynı ayda yüzde 6,7 azalarak 141,6 olarak hesaplandı. Öte yandan, ithalat miktar endeksi Ağustos’ta 113,9’dan Eylül’de yüzde 5,8 artışla 120,5’e yükseldi. Bu durum, ithalatın dalgalanma göstererek genel bir artış eğiliminde olduğunu ortaya koyuyor.

Dış Ticaret Haddi Yükseldi

Eylül 2024’te 85,8 olan dış ticaret haddi, yeni verilerle birlikte 3,6 puanlık bir artışla Eylül 2025’te 89,4 seviyesine ulaştı.

İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesi sonucu hesaplanan bu gösterge, Türkiye’nin dış ticaretteki değişimlerini somut bir şekilde yansıtıyor. Rakamlar, ticaret haddinin olumlu bir yönde evrildiğini ve dış ticaret dengesi açısından olumlu bir gelişme olduğunu işaret ediyor. .

Kaynak: AA