Satın Alma Gücü Paritesi ve Türkiye’nin 2024 Karnesi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına dair satın alma gücü paritesi raporunu yayımladı.

Bu rapor, belirli bir mal ve hizmet sepetinin farklı ülkelerdeki fiyat oranlarını inceleyerek, ülkeler arası fiyat düzeyi farklılıklarını ortadan kaldırıyor. Bu sayede uluslararası düzeyde gerçek fiyat ve hacim karşılaştırmaları yapılabiliyor.

Avrupa Birliği İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) açıkladığı verilere göre, kişi başına düşen gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) endeksinde Türkiye, AB ortalamasının yüzde 28 altında, 72 puan ile yer aldı.

AB Ülkeleri ile Karşılaştırma: Geniş Bir Perspektif

TÜİK raporunda, Avrupa’nın 27 AB üyesi ülkesi, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi ve 6 aday ülke dahil olmak üzere toplam 36 ülke değerlendirildi.

Satın alma gücü paritesine göre bu ülkeler arasında kişi başına GSYH endeksi en yüksek olan ülke 245 endeks puanı ile Lüksemburg olurken, en düşük endeks puanına sahip olan ülke ise 35 ile Bosna-Hersek olarak belirlendi. Bu durum, Lüksemburg’un AB ortalamasının yüzde 145 üzerinde, Bosna-Hersek’in ise yüzde 65 altında bir ekonomik seviyede olduğunu gösteriyor.

Tüketici Refahı: Bireysel Tüketim Endeksi

Ülkelerin gelişmişlik düzeylerini analiz etmek için kişi başına düşen GSYH temel alınırken, tüketicilerin göreli refah düzeyi için kişi başına fiili bireysel tüketim endeksi daha uygundur.

Fiili bireysel tüketim, sadece tüketicilerin satın aldığı ürünleri değil, aynı zamanda devlet ya da kar amacı taşımayan kuruluşlar tarafından sağlanan eğitim ve sağlık gibi hizmetleri de kapsar. Bu bağlamda, Türkiye’nin bireysel tüketim düzeyi 71 olarak belirlenmiştir ve bu değerle AB ülkeleri ortalamasının yüzde 29 altında yer almıştır.

Fiyat Düzeyi Endeksi: Türkiye’nin Alım Gücü

Fiyat düzeyi endeksi, bir ülkenin para biriminin uluslararası döviz kuru karşısındaki alım gücünü yansıtır. Bir ülkenin fiyat düzeyi endeksi 100’den küçük ise bu, ülkenin fiyatlarının karşılaştırıldığı ülke grubundaki ortalamadan ucuz olduğunu gösterir. 2024 yılı sonuçlarına göre, Türkiye’nin fiili bireysel tüketime yönelik fiyat düzeyi endeksi 51 olarak belirtilmiştir. Bu, Türkiye’de 100 avro değerinde bir mal ve hizmet sepetinin 51 avroya tekabül eden Türk lirasıyla satın alınabileceğini ortaya koyuyor.

Türkiye’nin Ekonomik Pozisyonu: Genel Değerlendirme

Genel olarak, Türkiye’nin 2024 yılına dair satın alma gücü paritesi verileri, ülkenin AB ortalamasının altında bir ekonomik pozisyonda olduğunu gösteriyor. Lüksemburg gibi ülkeler ekonomik gücüyle öne çıkarken, Türkiye gibi bazı ülkeler ise ekonomik refah açısından daha düşük bir konumda yer alıyor. Bu durum, Türkiye’nin uluslararası pazarlarda rekabet edebilmek için ekonomik reformlara ve altyapı gelişimlerine ihtiyaç duyduğunu ortaya koyuyor. .

Kaynak: DHA