Video Oyunları ve Bağımlılık Literatürü

Video oyunları, 1980’lerden bu yana “video oyunu bağımlılığı” kavramıyla psikoloji literatüründe yer almaktadır. Özellikle 2000’li yıllarda bu konu üzerine yapılan çalışmalar artmıştır.

Psikolog Rachel Kowert, oyunların bağımsızlık hissini başarılı bir şekilde sunduğunu, oyuncuların kendilerine seçim yapma, başarıya ulaşma ve sosyal bağlantı kurma motivasyonlarıyla oyunlara ilgi gösterdiklerini belirtmektedir.

Dünya Sağlık Örgütü ve “Oyun Oynama Bozukluğu”

Dünya Sağlık Örgütü, bu bağımlılığı “oyun oynama bozukluğu” olarak tanımlamaktadır.

Oyun oynamanın kontrol edilememesi, diğer hayati önceliklere üstün gelmesi ve olumsuz sonuçlara rağmen artan oyun süresi bu bozukluğun belirtileri arasında yer alır.

DSM-5’e göre bu bozukluk teşhisinin konulabilmesi için, bireyin sosyal, eğitim ve iş hayatında ciddi etkilerle karşılaşması ve bu durumun en az 12 ay sürmesi gerekmektedir.

Oyunların Teknik Açıdan Bağımlılık Yapıcı Yönü

Stardew Valley’in geliştiricisi Eric Barone, oyunlardaki ödül sistemlerinin bağımlılık yapıcı özelliklere sahip olduğunu dile getirmektedir. Bu sistem, beyinde dopamin seviyesini etkiler ve oyuncuların kısa sürede ödül kazanma beklentisi, gerçek hayatta sorun yaratabilir. Ancak ödüllerin uzun vadede kazanılması, oyun süresini arttırarak bağımlılık döngüsüne neden olabilir. Bu durum, oyun türüne göre değişiklik gösterebilir.

Oyuncuların Bağımlılık Hikayeleri

Video oyunlarına bağımlı olan kişiler, oyuna harcadıkları süre nedeniyle günlük yaşamlarında önemli sorunlar yaşamaktadır. Oyun bağımlıları, ilişkilerinin, iş yaşamlarının ve genel sağlık durumlarının olumsuz etkilenmesinden şikayetçidir. Anonim bir oyun bağımlısı olan Scott J. , oyun oynama süresiyle ilgili yalan söylediğini ve bu durumun kişiliğini olumsuz yönde değiştirdiğini itiraf etmektedir.

Bağımlılığın Sosyal ve Bireysel Etkileri

Bağımlı kişiler, oyun oynamayı bırakamama durumunda yaşamlarının çeşitli alanlarında ciddi sorunlarla karşılaşabileceklerini belirtmektedir.

Mario takma adını kullanan bir bağımlı, oyunların anlamsız hale geldiğini ve bir yardım grubuna katılarak bu durumla başa çıkmaya çalıştığını paylaşmaktadır. Bir başka bağımlı ise, oyunların günlük yaşamın önceliklerini nasıl etkilediğini ve bu süreçte yaşanan zorlukları vurgulamaktadır. .

Kaynak: AA